De VCA is in
feite gebaseerd op de verplichtingen uit de Arbowetgeving. Deze verplichtingen
zijn “in hapklare brokken” weergegeven en er zijn wat specifieke eisen aan
toegevoegd.
De bedrijven die
een VCA-certificaat willen behalen zijn grofweg in twee groepen te verdelen. De
eerste groep (tevens de grootste) wil daarmee voldoen aan de eisen van de
opdrachtgever(s), die alleen werk wil(len) uitbesteden aan bedrijven met een
VCA-certificaat.
De tweede groep
bestaat uit bedrijven die willen laten zien aan de omgeving en/of aan hun eigen
medewerkers, dat zij staan voor veilig werken in een veilige werkomgeving.
In tegenstelling
tot systemen volgens ISO, kan een VCA-systeem niet worden gezien als een
managementsysteem. Daarvoor bestaat de VCA-checklist uit teveel gedetailleerde
vragen waar een bedrijf aan moet voldoen. De VCA oordeelt daarbij simpel: een
bedrijf voldoet wel of het voldoet niet.
Dat maakt het op sommige punten toch lastig om een VCA-certificaat te
behalen en te behouden.
Nog steeds is er
onderscheid tussen VCA* en VCA**. Als regel is VCA* bedoeld voor bedrijven met
minder dan 35 werknemers en die niet als hoofdaannemer optreden. Voor grotere
bedrijven en voor bedrijven die werken met onderaannemers, geldt het VCA**-traject.
De VGM-checklist
aannemers bestaat uit een groot aantal vragen, namelijk ‘must-vragen’ (codering
*/**) en aanvullende vragen (codering ▲) Een vraag wordt positief beoordeeld
indien aan alle minimumeisen behorend bij die vraag, is voldaan.
Bij het niveau
van VCA* moeten alle must-vragen (
Voor alle niveaus
geldt daarnaast de verplichting dat het aantal bedrijfsongevallen met verzuim
niet boven een bepaalde grens mag liggen. Deze grens wordt mede bepaald door
het aantal gewerkte uren binnen een bedrijf. Het totaal wordt uitgedrukt als de
ongevalsfrequentie-index (IF). De IF wordt als volgt berekend:
aantal
verzuimongevallen * 1.000.000
IF
= aantal gewerkte uren
Deze berekening mag alleen worden gebaseerd op
gegevens van de werknemersactiviteiten waarvoor een VCA-certificaat wordt
aangevraagd.Een verzuimongeval is een ongeval met een verzuim
langer dan 1 dag.
Wilt u voor het
eerst een certificaat behalen, dan mag de IF gemiddeld over de laatste drie
jaar niet groter zijn dan 40. Is hij dat wel, dan is het belangrijk om te weten
wat het sectorgemiddelde is. Zit u daar nog onder, dan kunt u toch verder met
certificeren.
Hieronder volgt
een overzicht van de vragen waar u mee te maken krijgt.
VCA*
Vraag Korte omschrijving
1.1 VGM beleidsverklaring
1.2 Aanstelling
VG-functionaris
2.1
Inventarisatie
en evaluatie van risico’s
2.2
Taak-risico-analyses
2.3 Persoonlijke beschermingsmiddelen
3.1 Vakopleidingen
3.2 Opleidingen basisveiligheid VCA
3.3 Opleidingen VOL-VCA
3.4 Opleidingen gericht op risicovolle taken
3.5 Bedrijfseigen VGM-voorlichting
3.6 Bedrijfseigen VGM-instructie
3.8 Registratie in
veiligheidspaspoort
4.1 VGM-overleg
6.1 preventieve milieumaatregelen
6.2 maatregelen t.b.v. verzamelen
en afvoeren van afvalstoffen
7.1 Voorbereiding op
noodsituaties
7.2 Aanwezigheid EHBO- en
brandblusmiddelen
8.1 Periodieke werkplekinspecties
9.1 Medisch onderzoek voor
specifieke functies
9.2 Periodiek medisch onderzoek
o.b.v. geïnventariseerde risico’s
10.1 Aanschaf VGM verantwoorde
materialen en middelen
10.2 Periodieke keuring van middelen
12.1 Procedure voor
ongeval-/incidentmelding
12.2 Procedure voor
ongeval-/incidentonderzoek
Om te voldoen aan
het niveau van VCA** komen daar behalve de aanvullende vragen ook nog de
volgende **-vragen bij:
1.3 VGM-structuur
1.4 Betrokkenheid top- en
middelmanagement
1.5 Beoordeling door het
management
2.4 VGM-actieplan
5.1 VGM-Projectplannen
5.2 Instructie aan medewerkers
omtrent het VGM-projectplan
5.3 Instructie aan medewerkers
van onderaannemers omtrent het VGM-projectplan
12.3 Procedure voor melding van
bijna-ongevallen of incidenten
12.4 Procedure voor onderzoek van
bijna-ongevallen of -incidenten
Per 1/1/2008
komen er bovendien nog twee vragen bij (11.1 en 11.2) over inschakeling van
diensten.
Welke
onderwerpen zijn nieuw in deze VCA-versie?
Behalve het feit
dat er is geschoven met must-vragen en aanvullende vragen, zijn er ook een paar
nieuwe onderwerpen bij gekomen.
1.2 De
VG-functionaris moet minimaal de opleiding MVK hebben. Als u ervoor kiest om
een beroep te doen op externe deskundigheid, moet de interne VG-functionaris
minimaal VOL-VCA hebben.
1.5 Beoordeling door het
management.
In de praktijk komt dit neer op het uitvoeren van een directiebeoordeling
zoals deze al bekend is vanuit de ISO-systematiek.
2.2 Taak-risico-analyses.
Dit is een RIE waarbij specifiek wordt ingegaan op de risico’s die aanwezig
(kunnen) zijn bij het uitvoeren van een bepaalde taak. De maatregelen moeten
daarop zijn afgestemd, zoals de PBM’s bij het uitvoeren van die taak, de
opleidingseisen die daarvoor gelden en de instructie die gegeven wordt.
Hoofdstuk 6: het vaststellen (inventariseren) van de milieurisico’s en het
nemen van daarbij behorende maatregelen.
7.1 Noodplan
en noodorganisatie.
Hoofdstuk 11: Bij inschakeling van diensten moet u er zeker van zijn dat op de
werkvloer wordt voldaan aan de esen van de VCA.
Binnen Ecosafe is
veel ervaring aanwezig met het uitvoeren van VCA-audits bij diverse bedrijven;
daardoor kennen wij alle struikelblokken die deze norm in zich heeft. Ook heeft
Ecosafe inmiddels ruim ervaring opgedaan met de VCA 2004.
Als u op zoek
bent naar een advies op maat voor het behalen van het VCA-certificaat,
is het ook handig om te weten dat Ecosafe u kan adviseren vanuit HVK-niveau en
dat er ruime ervaring aanwezig is op het gebied van milieuzorg en
milieurisico’s.